گفته های یوگی سواتماراما درباره هاتایوگا در کتاب ” هاتایوگا پرادیپیکا”

معرفی کتاب هاتایوگا پرادیپیکا:

کتاب هاتایوگا پرادیپیکا بین قرن های ۶ تا ۱۵ بعد از میلاد مسیح توسط یوگی سواتماراما نوشته شده است، این کتاب از جمله معروف ترین و معتبرترین کتاب هایی است که درباره ی هاتایوگا صحبت کرده است.

در این کتاب جنبه های تاریخی هاتایوگا مطرح شده است. شاید خالی از لطف نباشد که مختصری درباره تاریخچه هاتایوگا و نحوه شکل گیری آن صحبت کنیم.

تاریخچه هاتایوگا:

بسیاری از متون قدیمی بیان میکنند که هاتایوگا بسیار قبل تر از دوره ی اوپانیشاد ها شناخته شده بوده است. این نکته قابل توجه است که در تمدن قدیم سرخپوستان آمریکایی شواهد زیادی که با یوگا مشابهت دارد و مبین انتقال سیستم فرهنگی مشرق به آن دیار بوده مشاهده شده است.

برای قرن های متمادی فرقه های متعددی بر اساس هاتایوگا در هند و نپال و تبت شکل گرفتند که همه افرادی که جویندگان علوم معنوی بوده اند از این کتاب و کتاب های دیگر بهره برده اند.

نحوه شکل گیری هاتایوگا:

تا قرن ۶ بعد از میلاد مسیح تحولات روحی زیادی در هند طی صدها سال شکل گرفته بود. دو مرد بسیار تاثیرگذار در این تحولات ، بودا و ماهاویر بودند که در قرن ۶ قبل از میلاد مسیح به دنیا آمدند. این دو ریاضت های شدیدی را تحمل کردند و اصل عدم خشونت را مطرح کردند.

محبوبیت بودا باعث شد که “مراقبه” به عنوان تمرین اصلی از تمرینات روحی در سراسر شبه قاره هند مطرح شود. اما مثل هر دوره ایی مردم آن زمان با بخشی از آموزه های بودا موافق نبودند به همین دلیل به مرور آیین دیگری روی کار آمد به نام “یوگا تانترا” که در آن روش صحیح مراقبه بیان شد. در آن زمان به مرور یوگاتانترا جای خود را به “هاتایوگا” داد و اولین بار شخصی به نام “ماتسیندرانات” آیین دینی “نات” را بنیان نهاد. او معتقد بود که قبل از شروع به تمرین های مراقبه شما باید بدن و عناصر تشکیل دهنده آن را خالص کنید و این حقیقت موضوع هاتایوگا است.

هاتایوگا از نظر کتاب ” هاتایوگا پرادیپیکا”:

یکی از برجسته ترین شخصیت ها از میان کارشناسان و صاحب نظران بی شمار هاتایوگا ، یوگی سواتماراما می باشد که هاتایوگا پرادیپیکا( نوری بر هاتایوگا) را نوشته است.

پرادیپیکا به معنی خود روشنگر یا آنچه که روشن می سازد ،می باشد. در این کتاب بر خلاف اصول یاما و نیاما( اصول اخلاقی)در یوگاپتنجلی سخنی از کنترل خویش و نظم به میان نیامده است و با این گفته شروع میشود که شما باید ابتدا بدن خود را خالص کنید و خودنظمی و خودکنترلی را ابتدا در بدن و جسم خود تجربه کنید تا به مرور ذهن و روح برای انجام تمرین های عمیق معنوی آماده شود. برای مثال زمانی که ما در وضعیت پادماسانا ۱۵ دقیقه قرار میگیریم یک خودنظمی ایجاد کرده ایم و یا هنگام دم یا بازدم ، زمانی که نفس های خود را حبس میکنیم ،خود یک کنترل خویشتن است.

تمرین های نظافتی در هاتایوگا:

بنابراین به عنوان اولین اصل در هاتایوگا که به پاکسازی جسم و بدن ما کمک میکنند با تمرین های نظافتی یا شات کارما آشنا میشویم.

شات کارما به تنهایی تمام هاتایوگا را شامل نمیشود. اولین مرحله برای آماده سازی بدن برای بیداری روحی تمرینات شات کارما می باشد که شامل نتی، دهیوتی،باستی،تراتاکا،کاپال بهاتی،نولی می باشند.

کارشناسان هاتایوگا بر این باور هستند که با تمرینات نظافتی به بدن خود نظم میدهیم، کانال های انرژی، عناصر لطیف ،سیستم عصبی ،کل عناصر بدن و نیروی های حیاتی بدن( پرانا) را تصفیه میکنیم. از این طریق در بدن نظم و هماهنگی حاصل میشود.

هدف از هاتایوگا:

اصولا هاتایوگا به عنوان علم پاکسازی شناخته میشود. هنگامی که بدن از ناخالصی ها رها شود، کارکرد نادی ها( کانال های انرژی)  منظم میگردد، گرفتگی انرژی برطرف گشته و انرژی ها مانند امواج در سراسر کانال های بدن جاری میشوند و به سمت مغز صعود میکنند.

هدف اصلی هاتایوگا ایجاد توازن کامل بین بدن فیزیکی، ذهن و انرژی است. زمانی که تعادل برقرار میشود نوعی انرژی تولید میشود که سبب بیداری نیروی مرکزی( سوشومنا نادی) میشود. این مرکز مسئول تحول در آگاهی انسان است.

معنا و مفهوم هاتایوگا در لغت:

هاتایوگا ترکیبی از دو “بیجا” مانترا “ها” و “تا” می باشد. “تا” نشان از پرانا ،نیروی ضروری حیات و “ها” نشان از ذهن یا انرژی ذهن دارد. بنابراین هاتایوگا به معنای اتحاد بین دو نیروهای پرانیک در بدن و نیروی ذهن می باشد. هنگامی که اتحاد بین این دو نیرو برقرار شود تحولات عظیمی در انسان رخ خواهد داد که به آن بیداری آگاهی برتر می گویند.

بیداری آگاهی برتر هدف راجایوگا می باشد و هاتایوگا ابزاری برای رسیدن به این هدف است.

هدف از هاتایوگا ایجاد تعادل بین دو نیروی پرانک و نیروی ذهنی است  به همین دلیل ابتدا باید بدن را از ناخالصی ها پاک کرد. جسم و ذهن و روح از هم جدا نیستند و در اصل یک جزء هستند. شما در یک سطح از وجود جسم ، و در سطح دیگر آن را به عنوان ذهن درک میکنید .همچنین نباید روح را از جسم و ذهن جدا دانست. آنها در اصل یکی هستند اما در سطوح مختلف آگاهی قابل درک هستند.

هاتایوگا باعث میشود که تغییر یابیم و متحول شویم. هر چیزی در جهان هستی در حال تکامل است و اگر دگرگون و متحول نشود از بین میرود این قائده از انسان جدا نیست. انسان نیز در تمام دوران ها همواره به دنبال کسب آگاهی و خواهان تغییر و تحول بوده است. بنابراین آگاهی انسان نیز باید تحت تاثیر این درگردیسی قرار بگیرد تا این رشد در آگاهی در تمام هستی و در تمام بخش های خلقت جاری شود.

شناخت هاتایوگا درک من را از تمرین هایی که در حال انجام دادن آنها هستم عمیق تر کرد:

در نهایت باید به شما عزیزان بگویم که اگر شما هم میخواهید به چنین تجربه های ماوراء طبیعی دست یابید باید تمرین های هاتایوگا را تکمیل کنید و آنها را انجام دهید و از اصول و قوانین هایی که توصیه شده پیروی کنید. این را باید بدانیم، هنگامی که میخواهیم وارد یک بعد جدیدی از آگاهی شویم باید تمام چیز هایی را که مانع انجام تمرین های هاتایوگا میشود را کنار بگذاریم و از بعدی که در حال حاضر در آن قرار داریم فراتر برویم.

بنابراین به نظر می آید تمرین های هاتایوگا در نهایت برای تحول در کیفیت آگاهی انسان است و نه صرفا کیفیت ذهن و بدن.

بهتر است به این فضا و علم هاتایوگا کمی عمیق تر بنگریم .هاتایوگا علم بزرگی است که هر کس به اندازه و بر حسب ظرفیتش از آن بهره می برد و آن را تمرین میکند. بنابراین نه تمام روش ها بلکه حداقل تعدادی از تمرینات را میتوان هر روز انجام داد. برای اغلب مردم انجام آساناها و پرانایاما کافی و ضروری است و اگر این آماده سازی ها صورت گیرد به مرور فرد برای تمرین های عمیق تر مانند مراقبه آماده میشود و در مسیر رشد آگاهی قرار میگیرد.

اگر مایل هستید که با هاتایوگا بیشتر آشنا شوید و به تمرین های خود معنا و رنگ جدیدی بدهید به بخش اول کتاب “هاتایوگاپرادیپیکا” سری بزنید و مطالب را به طور کامل از آنجا دنبال کنید.